Dedektörle altın, define, hazine aramak yasal mıdır?

Ömür boyu çalışmak zorunda olmak yerine kısa yoldan parayı bulmak, zengin olmak çoğu insanın hayalidir. Bu hayal insanları şehir yaşamında şans oyunlarına yönlendirirken, kırsal bölgelerde altın, hazine aramaya sevketmektedir. Çoğumuzun köylerimizde ya da civar köylerle ilgili altın arama, altın bulma hikayelerini, altın efsanelerini işittiğimiz olmuştur. Define aramak bir yandan zenginliği aralayan bir kapı gibi görünse de, çoğu define avcısı bunu hobi olarak da yapıyor. O maceranın içinde bulunmak çoğu kişinin hoşuna gidiyor. Bu yazıyı yazmadan önce çeşitli kaynaklardan define aramayla ilgili bilgiler edindim, fakat hepsini buraya yazmak mümkün görünmüyor. Daha çok bizi ilgilendiren kısmıyla, yasallığıyla ilgili bilgileri paylaşmaktan yanayım.

Altın arama teknikleri çok eski zamanlara dayanır. İzler, işaretler, haritalar, daha önce orada yaşamış toplulukların yaşayış tarzları gibi birçok bilgi altın arama tekniklerinde kullanılmıştır bugüne kadar. Birinci esas, tespit etmektir. Kimse rastgele yerleri kazıp boş yere efor sarfetmek istemez. Sağlam bilgilerle arayıp, tespit edip, sonra kazma işlemi yapılır. Teknoloji geliştikçe define arama ile ilgili yöntemler de gelişti ve gelişmeye devam ediyor. Geçmiş yıllarda ortaya çıkan ve çokça satılan altın arama cihazları, bugünlerde çok daha gelişti ve define avcılarının işini kolaylaştırdı. Bu dedektörlerle uzun uzun ayar yapmak artık tarihe karışıyor. Yeni nesil altın arama dedektörleri toprağı, araziyi otomatik olarak algılayıp sizin cihazı arazide gezdirmenizi bekliyor. Kameralı altın arama dedektörlerini de bulunduran bu yeni nesil dedektörlerde  artık yanılma payları oldukça düştü.

Buraya kadar her şey definecinin istediği gibi gelişiyor. Peki bu işin yasal boyutu nedir? Türkiye sınırları içerisinde altın aramanın cezası var mıdır?

Öncelikle define arayabilmek için izin almak gerekmektedir. İzinsiz define aramak suçtur. İzinsiz define araştıranlar 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasına çarptırılacağı kanunda belirtiliyor. (İzinsiz araştırma, kazı ve sondaj yapanlar: Madde 74-(Değişik: 08/02/2008 tarih, 26781 sayılı R.G.5728 S.K./416.mad).
Bu kanun dedektörle ya da dedektörsüz aramaları beraberinde kapsıyor. Burada dikkat edilmesi gereken husus "izinsiz define aramanın" suç olduğu. Yani izin alınabildiği takdirde altın, define aramak yasaldır.

Peki define (altın) aramak için nasıl ve nereden izin alınır?

Define aranacak ya da kazı yapılacak bölgeye en yakın müze müdürlüğü veya mülki amirliğe giderek gerekli izni almak mümkündür. Müracaat için dilekçe, bölge haritası ve aranacak bölgenin konumu gibi belgeler istenecektir. Bunlar sağlandıktan sonra kısa bir süre sonra durum değerlendirilecek ve uygun görülürse gerekli  define arama izni verilecektir. İzinle birlikte yanınıza gözetmen memur verilir ve memurun günlük masrafları tarafınızdan karşılanır. Define bulursanız eğer arazinin hazineye ait olması ya da özel mülk olmasına göre belli bir pay alırsınız. Eğer hazineye ait araziyse definenin %50'si size verilir. Özel arazide ise definenin  %40'ı verilir size.

Ulaşılan sonuca göre; izinsiz define aramak suçtur, yasada cezası vardır, hapis cezasına çevrilebilir. Yasal yollardan define arama izni alınabilir, hazine bulunduğunda ise yaklaşık olarak hazinenin yarısı alınabilir.

2021 güncelleme:

Altın aramaya çıkmadan önce define arama yönetmeliğini okumanızda fayda vardır. İlgili mevzuata buradan ulaşabilirsiniz: Define arama yönetmeliği, 

Yukarıda izinler, cezalarla ilgili yazılanlar bizim şahsi fikirlerimiz değildir, altın define aramanın yasal boyutunu irdelemeye çalıştık. Ayrıca kültür bakanlığı sitesinde de yasal yoldan altın define aramak istiyorum, ne yapmalıyım? şeklinde sorunuza cevap veren bir bağlantı mevcuttur. İlgili konu buradadır.